ÖNSÖZ

2017 Eylül ayında İstanbul’da Dimitre Cantemir Romen Kültür Merkezi’nde A1 seviyesi kursuna kayıt olduk ve bu güzel dili öğrenmeye sıfırdan başladık. On haftalık kurs süresince, özellikle Romence ile Türkçe arasında, konuları basit dille anlatan Türkçe bir kaynak bulmakta zorlanmıştık.

Şanslıydık ki Jenny gibi konusunda başarılı bir eğitmene denk geldik. Bize Romenceyi kolay kısımlardan başlayarak anlattı ve sevdirdi. Onun bize anlattıklarını derleyerek bilgisayar ortamına aktardık. Sonrasında “Romence öğrenmek isteyen bir Türk için konuları nasıl daha kolay hale getirebiliriz?” diye düşünerek, ders notlarını Jenny ile birlikte kontrol edip son haline getirdik.

Babamız Saim Osman Karahan’ın anısına, oğulları olarak bu ders notlarını hazırlamak ve bu dili öğrenmek isteyenlere ulaştırmak istedik. Umarız Romence öğrenmeye yeni başlayanlara yardımımız dokunur.

Babamızın Dobruca, Türkiye ve Kırım’dan gerçek, yaşanmış, göç, hüzün, sevinç ve mutluluk hatıralarına saygılarımızla…

SAİM OSMAN KARAHAN KİMDİR?

Kırım Tatar dil bilgini ve yazar, değerli babamız Saim Osman Karahan, 5 Şubat 1939’da Romanya’nın Köstence şehrinin Koşu (Coiciu) mahallesinde öğretmen ve din adamı bir babanın oğlu olarak dünyaya geldi. Ataları Kırım Savaşı sonrasında 1860’lardaki göç dalgalarıyla Kırım’dan Dobruca’ya göç etmişlerdi.

Babası Sait Osman, Köstence’de tanınmış bir öğretmen ve din adamıydı. Çocukluğu II. Dünya Savaşı’nın zorlu işgal yıllarında çoğunlukla fakir ailelerin ikâmet ettiği Koşu mahallesinde geçti.

1956’da Bükreş Üniversitesi’nde Matematik-Fizik bölümünü kazandı. Üçüncü sınıfta iken hastalanarak fakülteden ayrılmak zorunda kaldı. Bir süre farklı işlerde çalıştıktan sonra üniversite tahsilini tamamlamak ve kendisine yeni bir yaşam kurmak için Türkiye’ye göç etme kararı aldı. 2 Nisan 1964’te Türkiye’ye göç etmek üzere gemi ile yola çıktı.

İstanbul’da İstanbul Teknik Üniversitesi’ni kazandı. Ancak maddi imkansızlıklar nedeniyle bir sene sonra ayrılmak zorunda kaldı. Hem çalışıp hem de okuduğu Ankara’ya yerleşti. 1966-1971 yıllarında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde tahsilini tamamladı.

1974 yılında evlenerek İstanbul’a yerleşti ve 1990 yılına kadar bir fabrikada üretim planlama şefi ve muhasebeci olarak çalıştı. İki çocuk babası oldu.

ESERLERİ ve ALDIĞI ÖDÜLLER

Romanya’daki gençlik yıllarında çalışıp hazırlamaya başladığı Dobruca Kırım Tatar Ağzı Sözlüğü’nü 60 yıl gibi bir zaman zarfında tamamlayarak 3 cilt halinde 2012’de yayınladı. Bu başyapıtının dışında Dobruca ve Kırım’daki Kırım Tatar edebiyatının önemli isimleri üzerine yaptığı araştırma ve çalışmalarını derleme eserler halinde neşretti. Sözlük haricinde hazırladığı 18 kitabı bulunmaktadır.

Saim Osman Karahan “Dobruca Kırım Tatar Ağzı Sözlüğü” adlı eseri ile Kırım’ın en prestijli kültür-sanat ödülü olan 2013 yılı Bekir Sıtkı Çobanzade Ödülüne “Kırım Tatar filolojisi ve folkloru alanında en iyi bilimsel ve bilimsel-metodik çalışma” dalında layık görüldü.

Aynı yıl Romanya’daki Kırım Tatar kültürü, sanatı ve edebi değerlerinin gelişmesi ve desteklemesine katkıda bulunanlara verilen “Mehmet Niyazi Ödülü” Saim Osman Karahan’a takdim edildi.

25 Mart 2015’te Qırımtatar Yazıcılar Birligi (Kırım Tatar Yazarlar Birliği) fahri üyeliğine kabul edildi.

Aynı zamanda, 2009 yılından başlayarak, İstanbul’da yayınlanan Emel Dergisi’nin yazı işleri müdürlüğünü ve Bahçesaray Dergisi’nin yazı işlerini yürüttü.

Saim Osman Karahan iyi derecede Kırım Tatarca, Türkçe, Romence, Rusça, Fransızca ve Latince biliyordu. Latin, Kiril, Arap, Yunan ve hatta Moğol alfabeleri ile yazılmış metinleri diğer Türk Lehçelerinden bu “iyi bildiği” dillere aktarım yapabilecek kadar tüm Türk Dili ailesine hâkimdi. İspanyolca, Portekizce, İtalyanca gibi Latin dillerindeki metinleri orijinal kaynaklarından okuyup anlayarak takip edebiliyordu.  Bu kadar dil yeteneği olan bir kişinin İngilizce, Almanca gibi uluslararası geçerliliği olan dilleri ileri düzeyde öğrenmemiş olması; bunları Moğolca, Macarca, Fince dilleri gibi hobi düzeyinde çalışmış ve başlangıç seviyesinde öğrenmiş olması da ilgi çekicidir. Bu denli istidatlı ve tecrübeli bir dilbilimcinin sağlık nedenleriyle çalışmalarını akademik çevrelerin dışında yürütmüş olması da Türk Dili ve Türkoloji için bir kayıptır. Nitekim Kırım’daki Kırım Tatar – Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi hocalarının kendisine yaptığı “Kırım’da üniversitede çalışma” teklifine, yine sağlık gerekçesiyle ve gözyaşları ile olumsuz cevap vermek zorunda kalmıştır.

Saim Osman Karahan en verimli döneminde ağır bir hastalığa yakalandı. Buna rağmen çalışmalarını sürdürdü. Daha yapmak istediği çok iş, tasarladığı pek çok proje ve hazırlamak istediği çok eser varken, ardında onlarca kitap, yabancı dillerden çeviriler, makaleler, hoş hatıralar ve biz ailesine güzel bir hayat bırakarak 23 Nisan 2015’te İstanbul’da hayata veda etti.

ROMENCE DİL DERSLERİ / ROMENCE KURSU NEREDEN ALINIR?

Kişi veya gruplara özel ders vermek gibi bir uygulamamız yoktur. Romence dil dersleri almak isteyenler için İstanbul’da konsolosluğun da bir uzantısı olan Dimitrie Cantemir Romen Kültür Merkezi  (ICR), periyodik olarak çocuklar ve yetişkinler için farklı seviyelerde internet üzerinden online (pandemi öncesinde Taksim’deki ICR İstanbul binasında sınıflarda veriliyordu) dil kursları düzenlemektedir. Detaylar için www.icr.ro/istanbul adresinden bilgi alabilir veya merkeze telefon açabilirsiniz.

Kur bitimlerinde diploma törenleri düzenlenmekte ve konsolos tarafından kur sertifikası da verilmektedir. Kurslar ücretli olup çocuklar için ücret alınmamaktadır.

Diğer şehirlerde yaşayanlar için İzmir, Ankara ve Eskişehir’de bireysel eğitmenlerin verdiği kurslar mevcut olup yine internet üzerinden gruplara veya kişilere dil öğretimi yapılmaktadır. Bu kişilere ulaşmak için yine internetteki yardımlaşma ve Facebook gruplarından bilgilerini sorabilirsiniz.

Türkçe kaynak arayanlar için romencedersleri.com , giriş seviyesi konular ve ders notlarını içermektedir. Bununla birlikte Youtube üzerinden Romence ders videoları da bulmak mümkündür.

Öğrenme aşamasında, sitedeki ders notlarına ek olarak alttaki İngilizce ve Türkçe kitaplardan da faydalanabilirsiniz.

romencedersleri