DİŞİ ve ERKEK KELİMELERE GÖRE TEKİL ve ÇOĞUL SIFATLAR

 

Romencede sıfatlar kullanılırken niteledikleri kelimelerin dişi veya erkek oluşuna ya da tekil veya çoğul oluşuna göre yazılırlar (kelime dişi ise sıfatı da dişi, çoğul ise sıtafı da çoğul vb.). Aşağıdaki tabloda en sık kullanılan sıfatlar yer almaktadır. Bir sıfata dair her formun karşılığı tabloda gösterilmiştir. Örnekleri bu duruma göre inceleyiniz. Mesela :

    1. “Yeşil elmalar acıdır.” cümlesinde “acı” sıfatını söylerken öncelikle neyin acı olduğu düşünülür. Acı olan yeşil elmalardır.
    2. Elma(lar) çoğul bir ifade olduğu için öncelikle burada çoğul sıfat kullanacağımız anlaşılır.
    3. Diğer konu da dişi mi erkek mi olduğudur. “elma” (măr) Romencede dişi mi erkek mi diye düşünülür. “Un măr”, yani bir elma derken erkek, iki elma derken ise (aslında Romencede iki elmalar demiş oluruz) çoğulu dişi olmaktadır.
    4. O halde merele verzi (yeşil elmalar) için “acı” derken sıfat olarak çoğul ve dişi olan “amare” (acılar demiş gibi oluruz) formu kullanılmalıdır.

 

SIFATLARTEKİL
ERKEK (M)
TEKİL
DİŞİ (F)
ÇOĞUL
ERKEK (M)
ÇOĞUL
DİŞİ (F)
AcıAmarAmarăAmariAmareMerele verzi sunt amare. Yeşil elmalar acıdır.
Ağır, zorGreuGreaGreiGreleBagajul este foarte greu. Bagaj çok ağırdır.
AzPuținPuținăPuținiPuțineExistă puține flori pe "Insula Florilor". "Çiçek Adası"nda az çiçek var.
BüyükMareMareMariMariFemeia are o farfurie mare. Kadının büyük bir tabağı var.
Çekici, cazibeliAtrăgătorAtrăgătoareAtrăgătoriAtrăgătoareAyşe și Erol sunt atrăgători. Ayşe ve Erol çekiciler.
ÇirkinUrătUrâtăUrâțiUrâțeEra într-o casă urâtă, fără mobilă. Mobilyasız, çirkin bir evdeydi.
ÇokMultMultăMulțiMulteMulți oameni de aici sunt bogați. Buradaki çoğu insan zengindir.
DoluPlinPlinăPliniPlineO zi frumoasă, tribunele pline de suporteri. Güzel bir gün, tribünler taraftarlarla dolu.
DürüstSincerSincerăSinceriSincereVa fi sinceră dacă răspunzi sincer. Eğer dürüst cevaplarsan dürüst olacak.
EkşiAcruAcrăAcriAcreEle sunt acre. Onlar ekşidir.
Etkin, etkiliEfectivEfectivăEfectiviEfectiveCred că a fost foarte efectivă. İnanıyorum ki çok etkili oldu.
FakirSăracSăracăSăraciSăraceEram foarte sărac când eram tânăr. Gençliğimizde çok fakirdik.
GenişLargLargăLargiLargiEi sunt largi. Onlar geniştir.
GururluMândruMândrăMândriMândreSuntem mândri de tine Mehmet. Seninle gurur duyuyoruz Mehmet.
GüzelFrumosFrumoasăFrumoşiFrumoaseFemeia bătrână este frumoasă. Yaşlı kadın güzeldir.
IslakUdUdăUziUdeTot mai sunt udă și mi-e frig. Halen ıslağım ve üşüyorum.
İnceSubțireSubțireSubțiriSubțiriMergi pe gheață subțire. İnce buzun üzerinde yürüyorsun.
İyiBunBunăBuniBunePentru asta sunt bune zilele ploioase. Bunun için yağmurlu günler iyidir.
Kısa (kişi)ScundScundăScunziScundeNu ești prea scund pentru mine. Benim için çok kısa değilsin.
Kısa (nesne)ScurtScurtăScurțiScurteSunt cu 2 centimetri mai scurți. 2 santimetre daha kısalar.
KızarmışPrajitPrajităPrajițiPrajiteNu voi mânca alimente prăjite. Kızarmış yiyecekler yemeyeceğim.
KirliMurdarMurdarăMurdariMurdareMănânc o piersică murdară. Kirli bir şeftali yiyorum.
Kolay, hafifUșorUșoarăUșoriUșoareÎncerc să fac situația mai ușoară. Durumu daha kolay yapmaya çalışıyorum.
KötüRăuReaRăiReleOamenii răi fac lucruri rele. Kötü insanlar kötü şeyler yaparlar.
KuruUscatUscatăUscațiUscateContinutul fructelor uscate: 25%. Kuru meyve içeriği: %25.
KüçükMicMicăMiciMiciAm vorbit despre mica mea experiență. Küçük tecrübem hakkında konuştum.
PahalıScumpScumpăScumpiScumpeNu am spus cei mai scumpi pantofi. En pahalı ayakkabılar demedim.
Sert, sıkıTareTareTariTariMaşina m-a lovit tare. Araba bana çok sert çarptı.
Sevimli, alımlıFermecătorFermecătoareFermecătoriFermecătoareEi sunt fermecători. Onlar sevimliler.
SıcakCaldCaldăCalziCaldeNu știu dacă am mâncare caldă. Sıcak yemeğim var mı bilmiyorum.
SoğukReceReceReciReciCred că am nevoie de o bere rece. Sanırım soğuk bir biraya ihtiyacım var.
ŞişmanGrasGrasăGrașiGraseÎmi place copiii grași. Şişman çocukları seviyorum.
TazeProaspătProaspătăProaspețiProaspeteDacă găsiți pește proaspăt, trimiteți-mi. Eğer taze balık bulursanız bana gönderin.
TemizCuratCuratăCurațiCurateO bucătărie curată. Temiz bir mutfak.
UcuzİeftinİeftinăİeftiniİeftineȘtiu niște apartamente ieftine în Tulcea. Tulcea'da bazı ucuz daireler biliyorum.
UzunLungLungăLungiLungiEu scriu o scrisoare lungă. Uzun bir mektup yazıyorum.
YaşlıBătrânBătrânăBătrâniBătrâneFemeia bătrână este frumoasă. Yaşlı kadın güzeldir.
YeniNouNouăNoiNoi, nouăEu am un frigider nou. Yeni bir buzdolabım var.
YumuşakMoaleMoaleMoiMoiNu-mi place brânza asta, e prea moale. Bu peyniri sevmiyorum, oldukça yumuşak.
YüksekÎnaltÎnaltăÎnalțiÎnalteMunții înalți sunt departe. Yüksek dağlar uzaktadır.
Zayıf, zavallıSlabSlabăSlabiSlabeMedicul spune că aveți inima slabă. Doktor dedi ki zayıf bir kalbiniz var.
ZekiDeșteptDeșteaptăDeștepțiDeștepteDoamnă Diana are un băiat deștept. Diana hanımın akıllı bir oğlu var.
ZenginBogatBogatăBogațiBogateO femeie bogată. Zengin bir kadın.
ZorGreuGreaGreiGreleE o situație grea pentru toți. Hepsi için zor bir durum.